5 tips van onze fotograaf
Op sociale media tonen we vaak alleen het beste van onszelf. De Picture Perfect cultuur: geposeerd, altijd gelukkig en liefst van al nog opgesmukt met wat filters. Met de fotowedstrijd Mixed Feelings | Gemengde gevoelens stromen we samen tegen de stroom eenzijdig met gevoelens omgaan in. Er bestaan geen goede of slechte gevoelens. We ervaren sommige als prettig en andere als onprettig. Gevoelens vertellen je wat belangrijk voor je is en wijzen je de weg naar je behoeftes, je waarden. En net omdat iedereen voelt, kunnen we daarop met elkaar verbinden.
Deze fotowedstrijd daagt ons allemaal uit om alle gevoelens in beeld te brengen, zonder oordeel. Om je te helpen, vroegen we aan Khiara Gray – beroepsfotograaf en vrijwillig jurylid bij Impuls voor de fotowedstrijd – om haar 5 gouden tips voor verbindende fotografie en emotie op beeld te zetten.
1. Verkies authentiek boven ‘perfect’
Een perfect beeld, wat is dat eigenlijk? Meestal is het aangenaam om naar te kijken, want alles klopt. Het is wat we verwachten als kijker. Maar net daarom zijn we er ook snel op uitgekeken. Het raakt ons vaak niet meer echt.
We zien zo veel perfecte reclamebeelden dat we er een beetje ongevoelig voor worden. Of dat ze ons achterlaten met een gevoel van minderwaardigheid. Ons leven is namelijk nooit zo perfect als die beelden ons tonen.
Beelden die oprechte gevoelens tonen, kunnen ons wel raken. Ze zorgen voor herkenning. Ze helpen ons denken, over onszelf en de wereld. Soms zorgen ze ervoor dat we minder eenzaam zijn.

“Dit beeld doet perfectie na omwille van de mooie belichting en de symmetrie. Maar het masker staat scheef en de bril ook. In de ogen kunnen we een hoop emotie lezen. Soms zijn het kleine ‘foutjes’ die zorgen voor herkenning. Vaak registreren we ze onbewust. Ze maken dat we ons openstellen voor de rest van het verhaal dat deze man vertelt met zijn ogen en dat we allemaal zo goed kennen.” – Khiara Gray
2. Voel wat je wilt vastleggen
Voel het echt. Voel wat je ziet met je hart, met je buik, tot in de toppen van je tenen. Voel de sfeer van de omgeving aan. Voel mee met je model. Doorvoel je eigen emoties bij een zelfportret. Voel wat het met je doet om naar iets te kijken.
Kijk dan wat het precies is dat dit gevoel versterkt: het licht, het contrast, een gezichtsuitdrukking, een detail of net een gevoel van ruimte?

“Onderstaande foto’s hebben de selectie niet gehaald omdat ze niet zo goed uitdrukte wat ik voelde als bovenstaande foto. Ik was namelijk helemaal overweldigd door zo veel bijen tegelijk. Het gaat over proberen elke bij apart te traceren en daar toch niet in slagen. Of je het prachtig of beangstigend vindt, laat ik helemaal aan jou. Machtig was het zeker.” – Khiara Gray

3. Gebruik techniek ter ondersteuning
Je moet geen techneut zijn om een mooie, gevoelige foto te maken.
Het kan wel helpen om kennis te hebben van licht, compositie, uitsnede, perspectief, scherptediepte, beweging, kleur…
Ten minste, als je deze kennis inzet ter ondersteuning van het gevoel dat je wilt overbrengen en niet als regels om een ‘perfecte foto’ te nemen.
Zo geeft fotograferen op ooghoogte bijvoorbeeld een heel ander gevoel dan wanneer je een foto neemt van bovenaf of van onderaf. Als je bewust omgaat met techniek, kan je de realiteit helemaal naar je hand zetten.

“Een stukje achtergrondrol zichtbaar, een afgesneden hoofd, handen voor het gezicht… Allemaal ‘bewuste foutjes’ om de authenticiteit de behouden, om de intimiteit te benadrukken en omdat de handen hier aan het woord zijn. Ze vertellen over ouder worden, over schoonheid, over wat dat vanbinnen met je doet.
Maar ook de toegepaste regels zijn bewust gekozen: Scherpstelling wel op de ogen, want het gaat in dit geval over de vrouw en haar gevoel. Een mooie belichting zodat haar schoonheid zichtbaar blijft. Fotograferen op ooghoogte, zodat we met haar communiceren op gelijk niveau. Een warm-koud contrast tussen achtergrond en model om haar nog meer te doen opvallen…” – Khiara Gray
4. Werk nog even verder
Het creëren van een beeld eindigt meestal niet wanneer de foto gemaakt is.
De juiste foto selecteren is niet altijd makkelijk en vraagt vaak meerdere keren ‘een frisse blik’. In nabewerking kan je benadrukken wat jij belangrijk vindt om het juiste gevoel over te brengen en storende elementen minimaliseren. Dat kan door middel van contrast, uitsnede en compositie, maar ook door bijvoorbeeld kleuren aan te passen.

“Ik ben een grote fan van kleurenfoto’s.
In dit geval vind ik echter dat het groen van de nagellak de kijker afleidt van de intimiteit tussen moeder en dochter. Daarom koos ik ervoor deze foto toch in zwart wit te gebruiken. Het gebrek aan ruimte tussen de mensen en de rand van de foto zorgt ervoor dat de kijker de stevige knuffel bijna letterlijk kan voelen.” – Khiara Gray
5. Fotografeer heel veel. Ook zonder camera
Leer kijken en voelen alvorens je klikt. Wanneer je op pad bent zonder camera, kan je foto’s maken in je hoofd. Je kan de techniek achterwege laten en opgaan in het moment.
Ondertussen vraag je je af: Wat zie je? Hoe voelt dat? Wat zie je precies dat je dit gevoel bezorgt? Hoe zou je dat kunnen vastleggen met camera? Welke compositie zou je kiezen? Zouden andere mensen hetzelfde voelen bij wat jij ziet? …
Maar met camera fotograferen is natuurlijk ook erg leerzaam! Veel fotograferen, ook de gewone dingen, helpt je om de techniek in die mate onder controle te krijgen dat je er niet meer over moet denken. Zo kan je wanneer het eropaan komt, je concentreren op wat echt belangrijk is: gevoel.

“Een foto met waaiende haren vraagt meestal een goede technische beheersing en meerdere opnamen voor de winnaar erbij zit. Vergeet in dat geval niet dat het niet enkel technisch moet ‘lukken’, maar dat zowel jij als het model ook blijven voelen en zoals in dit geval blijven genieten en plezier maken.” – Khiara Gray
Foto’s: ©Khiara Gray