Anderhalf jaar geleden ging onze samenleving op slot, we moesten nabijheid van mensen mijden en zoveel mogelijk van thuis uit werken en ‘in ons kot’ blijven. Bubbel, knuffelcontact, anderhalvemetersamenleving werden vertrouwde begrippen. 16 maanden lang – met uitzondering – werden afstand houden, contact vermijden, veel thuiswerk en ontelbare online formele en informele meetings ons ‘nieuwe normaal’.
Nu eindelijk in de zomer van 2021 mogen we terug naar ons ‘oude’ normaal. De meeste regels worden nu ik dit schrijf (begin juli) losgelaten. We mogen weer naar onze werkplek, we mogen weer meer mensen zien, we mogen weer mensen in groepen samenbrengen.
Maar willen we ook terug naar het ‘oude’ normaal?
Kunnen we dat eigenlijk wel of is er een definitieve verandering in onze samenleving? Gaan we terug in de ratrace stappen? Gaan we terug handen schudden? Gaan we niet meer massaal wandelen en fietsen? Wat hebben we individueel en collectief geleerd uit deze coronacrisis?
Mogelijks leerde je vertragen? Mogelijks kon je genieten van niet meer zoveel ‘moeten’ in de buitenwereld en ruimte hebben voor je binnenwereld? Je (her)ontdekte je hobby’s en had er tijd voor?
Kan jij uit deze crisisperiode ook positieve dingen meenemen naar het ‘nieuwe’ normaal? Wat heb je ontdekt dat je misschien zelfs niet meer kwijt wil? In het boeddhisme wordt gezegd dat je een ingesleten gewoonte pas verandert na 100 dagen oefening. We hadden meer dan 100 dagen. Hebben we onbewust nieuwe patronen aangeleerd?
Verandering brengt ook steeds stress met zich mee…
Angst voor de terugkeer naar ons ‘oude’ leven is normaal. Er bestaat zoiets als post-isolatie-angst.
Toen we nog jagers en voedselverzamelaars waren kon verandering gevaar betekenen. Dingen die hetzelfde blijven voelen een stuk veiliger. Dit kan een deel van de bron van de universele angst van mensen voor verandering zijn. Het oude is ons bekend en voelt veilig. Het nieuwe en onbekende voelt in eerste instantie onveiliger. Tijdens de coronacrisis betekende dit in de beginperiode angst voor het virus en angst voor de diverse maatregelen om het virus onder controle te houden (het onbekende). Door de lange duur ervan werd dat nieuwe normaal ons bekend en vertrouwd.
Aangezien het meer dan een jaar duurde is er nu bij velen van ons angst en stress om terug te keren naar oude gewoontes zoals dichtbij mensen zitten in een trein, naast collega’s zitten op het werk, mensen thuis ontvangen, naar feestjes gaan…
Over routines en bewuste en onbewuste competentie
Wat vroeger in onze routine zat en waar we onbewust competent in waren, is door de strenge maatregelen eerst not done en nu onwennig geworden. Denk aan van dichtbij omgaan met andere mensen, bijvoorbeeld door een hand te geven, een zoen, een knuffel, een schouderklopje… Deze gewoontes weer opnemen kan ons stress bezorgen. Wie droomde er tijdens de maatregelen niet eens van tussen een massa mensen te zitten en schrok dan wakker? Of had bij het kijken naar een film of serie de reflex: ‘oh nee, die zijn te dicht bij elkaar’?
Ook tijd voor herstel…
Hebben we na deze diepe crisis, die iedereen in meer of mindere mate trof geen collectieve herstelperiode nodig?
Door de pandemie en haar gevolgen zijn we collectief geschrokken, onzeker, angstig, ontredderd en gefrustreerd geweest. Er heerste een collectief gemis aan invulling van universele behoeften zoals autonomie, vrijheid, veiligheid, welzijn en contact. Bij de terugkeer naar een nieuw normaal zal het niet zijn alsof er niets gebeurd is.
Door de doorstane crisis hebben we als individu en collectief heel wat impact te verwerken. Het gaat ons vooruit helpen om ook ruimte te hebben en/of te maken om die impact te erkennen. Is het geen geruststellend en wenselijk idee om onszelf, individueel en collectief een herstelperiode toe te staan waarin er plaats is voor erkenning, rouwen, vieren, rust, heling en verbinding? Ieder van ons kan bijdragen aan herstel simpelweg door oog en oor te hebben voor de impact van deze crisis op elk van ons.
Enkele tips voor jezelf in de terugkeer na corona:
- Pak je oude levensstijl beetje bij beetje weer op, neem er de tijd voor.
- Stel jezelf de vraag: moet alles ook weer, nu alles weer kan?
- Bedenk en noteer voor jezelf wat positief voor je was tijdens de lockdown- periode en hoe je dat kan meenemen bij het hervatten van je leven zonder corona maatregelen.
- Praat over wat je moeilijk vindt aan hervatten en wat je stress geeft.
- Erken de gevoelens en behoeften die er in je leven n.a.v de terugkeer bijvoorbeeld ongemak en de behoefte aan zekerheid, of angst en de behoefte aan veiligheid. Kijk hoe je deze behoefte voor jezelf kan invullen.
Mariet Ghaye